SSRİ ilaçların yan etkileri nelerdir?
SSRİ ilaçların Yan Etkileri neler?
SSRİ antidepresan ilaçların yan etkileri diğer antidepresanlara göre daha azdır. Diğer antidepresanların kullanımlarında görülen sedatif ve antikolinerjik yan etkileri yoktur. Ayrıca epileptik nöbet eşiğini düşürmezler. Bu gruptaki ilaçların yan etkileri doza bağlı olup doz arttıkça yan etkilerin de arttığı gözlenmiştir.
- a)Gastrointestinal Yan Etkiler
SSRİ ilaçlarda bulantı, kusma ve aç karnına alındıklarında mide irritasyonu görülür. Bu nedenle yemeklerden sonra alınması tavsiye edilir. Ayrıca kabızlık ve ishal de görülmektedir.
- b)Cinsel İşlev Bozuklukları
Selektif serotonin re-uptake inhibitörleri libido kaybına ve cinsel istekte azalmaya neden olurlar. Özellikle erkeklerde ejakülasyon sorunları, kadınlarda ise orgazm sorunları görülmektedir. Bu durum ya ilaç dozunun azaltılmasına ya da ilaç değişikliğine neden olmaktadır.
- c)Merkezi Sinir Sistemi ile İlgili Yan Etkiler
Tremor, sinirlilik ve anksiyete görülmektedir. Ayrıca huzursuzluk ve sık uyanma, uykuya dalmada güçlük gibi uyku sorunları olmaktadır. Bunların yanında migren, ense sertliği ve Parkinson belirtileri görülmektedir. Yorgunluk ve uyuşukluk sık görülen yan etkilerindendir.
SSRİ ilaçlar alındığında baş dönmesi ile baş ağrısı birlikte görülmektedir. Fakat genellikle hafif ve geçicidir.
- d)Kilo Kaybı ve İştahsızlık
SSRİ’ların ortak yan etkilerinden biridir. Bu yan etki en çok fluoksetin ile görülmektedir. Bunun tam tersi olarak bazı durumlarda kilo artışına da neden olabilmektedir.
- e)Serotonin Sendromu
Serotonin sendromu serotonerjik ilaçların birlikte kullanımlarında (özellikle SSRİ ve MAOİ) ya da birinden diğerine ara verilmeksizin geçişlerde ortaya çıkan ciddi bir yan etkidir (Hariri ve Ceylan 2003). Bu konuda en riskli ilaç fluoksetindir. Bu nedenle SSRİ bir ilaçtan MAOİ veya başka bir serotonerjik ilaca geçerken beş yarılanma ömrü kadar ara verilmelidir. Ayrıca bir MAOİ ilaçtan bir SSRİ ilaca geçişte ise iki hafta beklenmelidir.
2.2.3.4. Kesilme Sendromu
Antidepresan ilaçlarda kesilme sendromları önemli bir konudur. TSA’ lar uzun süreli kullanımdan sonra aniden kesilirse gastrointestinal bozukluklar, anksiyete ve uyku bozuklukları ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle ilaç basamaklı olarak ve doz azaltılarak kesilmelidir.
SSRİ ilaçlarda kesilme sendromu genellikle en az 8 hafta düzenli olarak kullanımın ardından ilacın aniden kesilmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. İlacın aniden kesilmesine bağlı olarak hastada rebound depresyon, baş ağrısı, sersemlik, baş dönmesi ve bulantı görülmektedir. Semptomlar, ilaç kesildikten ortalama üç gün sonra ortaya çıkmakta ve 1-2 hafta içinde kaybolmaktadır. Kesilme sendromu en fazla paroksetin ile görülmekte olup fluoksetinin yarılanma ömrünün çok uzun olması nedeniyle bu ilacın kesilme sendromuna neden olmadığı kabul edilmektedir.