Eczacılığın en karmaşık bilmecesi “Kaç hakkım var?”
Kaç eczane açma hakkım var? Devir eczane aldım eczanemi başka bir yere taşıyabilir miyim? 1 Nakil, 1 Devir hakkımı doldurdum ne yapmalıyım? Eczanemi ilçe dışına taşıdım artık yer değiştiremez miyim? Eczanemi açtığım yerde ömür boyu kalmak mı zorundayım? Eczanemi açtım geriye kaç hakkım kaldı? Taşımakla nakil aynı şey mi?
Sorular….sorular….deli sorular…
Sorular sizin de aklınızı karıştırdı dimi?
10 farklı kişiye sorsanız 10 farklı cevap alabileceğiniz bir konuya değinmek istiyorum bu yazımda. Yeni çıkan eczacılık yasasıyla gelen nüfusa bağlı kısıtlama ve eczane açma noktasındaki hak sayısı kısıtlaması ve ardından gelen ardı arkası kesilmeyen sorular.
Değerli meslektaşlarım öyle bir yönetmelik düşünün ki, herkes okuduğunda farklı bir şey anlasın ve aynı sorulara farklı farklı cevaplar verilebilsin. Bir virgülün dahi on binlerce kişiyi etkileyebildiği bir yönetmelikte nasıl oluyor da bir soruya net bir cevap verilemiyor gelin biraz buna değinelim
Biliyorum ki her öğrenci arkadaşımızın aklını kurcalayan içinden çıkamayınca da “hele bir eczanemizi açalım sonra bakarız bir hal çaresine” diyerek ötelediği konuların başında gelir eczane açma hakkı sayısı bilmecesi
Peki olayın aslı nedir. Gelin eczacılığın en karmaşık bilmecesini çözmeye çalışalım:
Ali, İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesinden bu sene mezun olmuş bir meslektaşımız. Uzun uğraşlar sonucunda memleketi olan Sakarya’nın Karasu ilçesinde güzel bir eczane yeri bularak eczanesini açmıştır
Kısıtlı imkanlarıyla açtığı eczanesinde beklediği verimi alamayan Ali arayışlara koyulur. Fakat karşısında koskoca bir engel vardır.
En son çıkan yönetmelikle eczane açma sayısının kısıtlandığını duyan Ali nasıl bir yol izlemelidir?
İşte Ali’nin eczane açabilmesi ile ilgili durumlar:
Durum A:
Ali, eczanesini açtığı yer olan Sakarya/Karasu’da hiçbir kısıtlamaya takılmaksızın sınırsız bir şekilde eczanesini taşıyabilir. Aynı ilçe içerisinde herhangi bir kısıtlama olmadığından eczanesini istediği yere taşıyabilir.
Durum B:
Ali, eczanesini açtığı yer olan Sakarya/Karasu’da zaten zar zor bulmuş olduğu mevcut yerinden başka, eczane için makul bir yer bulunmadığını düşünerek farklı bir ilçe veya farklı bir ilde eczane açma girişiminde bulunmaya başlar.
Ali, açmış olduğu eczanesini farklı bir ilçe veya ile taşıma işleminde bulunurken üç farklı durumla karşılaşacaktır:
(NOT: Yeni çıkan yönetmeliğe göre her eczacının 1 eczane açma hakkı, 1 devir etme hakkı, sınırsız da devir alma hakkı (tabi devir edecek kişinin devretme hakkını doldurmamış olması gerekir) vardır.Devir almak eczane açmaktan ayrı bir hak değildir. Devir alınca zaten eczane açma hakkını kullanmış olursun.Bunlar aynı şeylerdir. Bunun haricinde 1 tane de eczane devir hakkı bulunur bu da şu anlama gelir. Eczacı A şehrindeki eczanesini B şehrine taşırken eczaneyi devretmeden çıkarsa bu hakkını harcamadan çıkmış olacağı için 1 tane olan devir etme hakkı devam eder.Ama çıkarken bari masraflarımı çıkartayım düşüncesiyle başka birine devrederek çıkarsa 1 tane olan devir hakkını kullanmış olur.Bundan sonra geçtiği ilde işleri gene iyi gitmediği taktirde eczanesini taşıma durumu olursa eczanesini devir hakkı kalmadığı için kimseye devremeden çıkmak zorunda kalır)
1.Durum:
Ali, Aynı fakülteden mezun olduğu arkadaşı Salih’in eczanesini devretme düşüncesinde olduğunu öğrenir. İstanbulda işleri kötü giden Eczacı Salih arkadaşı Ali ile anlaşır ve eczanesini Ali’ye devreder .
(Ek bilgi: Kişi başkasından herhangi bir hakkını harcamadan sınırsız bir şekilde eczane devir alabilir.Tabi devir edecek kişinin 1 adet olan devretme hakkını kullanmamış olması şartıyla)
(Şimdi bu devir işinde ne olmuş oldu? Kimin hangi hakları gitti onu irdeleyelim: Ali,Sakarya/Karasu’da olan eczanesini farklı bir ile taşıdı.Bunu şu şekilde yapmış olsaydı 1 tane olan taşıma hakkını harcamış olurdu ama Ali hiçbir hakkını harcamadan eczanesini taşımış oldu ama nasıl? Ali, Karasuda olan eczanesini kapattıktan sonra İstanbulda bir dükkan tutup oraya eczane açmış olsaydı 1 olan taşıma hakkını harcamış olacaktı. Çünkü açmış olduğu yer daha önceden bir eczane değildi. Yani birinden devir almadan orada sıfırdan bir eczane açmış olacaktı. Her eczacının sahip olduğu 1 adet taşıma hakkı bu tarz durumlarda harcanmış olur. Ali ise bu durumda arkadaşı Salih’ten devir almış olacağı için Ali, herhangi bir hak harcamamış oldu
Fakat bu devir işi sonunda Salih bir hakkını harcamış oldu. Salih, eczanesini Ali’ye devretti ve Salih’in 1 adet olan devir hakkı bitmiş oldu
1.Durumdan ne anladık?
-Kişi devir etme hakkı olan herkesten devir alabilir. Yani A kişisi, devir etme hakkı olan B kişisinin eczanesini devir alabilir. Daha sonra işleri iyi gitmediği taktirde gene devir hakkını harcamamış olan bir C kişisinden de devir alabilir.Karşı tarafın devir etme hakkı harcanmamış ise devir işlemi sınırsız bir şekilde yapılabilir
-Devir işlemi sırasında devir alacak kişi karşıdakinin devir etme hakkı olması halinde herhangi bir hak harcamadan eczanesini açabiliyor fakat devir eden kişi devir ederek eczanesinden çıktığı için o hakkını harcamış oluyor
2.Durum:
Ali. Sakarya/Karasuda olan eczanesini devir etme hakkını harcamamış olan arkadaşı Salih’ten devir alarak İstanbul’a taşıdı. Bu durumda Ali’nin hiç bir hakkının gitmemiş olduğunu söylemiştik.Ali, Sakarya/Karasu’da olan eczanesinden çıkarken “bari yapmış olduğum masrafları çıkartayım” düşüncesiyle başka birine devir ederek “hava parası karşılığı” çıkmış olsa idi 1 tane olan devir etme hakkını harcayarak çıkmış olacaktı ve geriye sadece 1 adet taşıma hakkı kalmış olacaktı.
3.Durum:
En kötü ihtimali düşünelim şimdi de. Ali, Sakarya/Karasu’da olan eczanesini “hava parası alabilmek niyetiyle” başka birine devrederek çıktı ve 1 adet olan devir hakkını harcadı. Devir ederek çıktığı için ruhsatı kapanmış oldu.Bu durumda eczanesini yeniden başka bölgede açamaz.Ruhsatı kapatmışsa eczacı 3500 kişiye bir eczane kısıtlamasına tabi olacaktır.Ya da devir alarak eczane açmaya devam edecektir.Biz taşıma hakkını sürekli karıştırıyoruz.Taşıma hakkı; eczane ruhsatı açıkken başka bir bölgeye nakil yapılmasına denir.Eczaneyi kapatarak çıkarsa eczacı 3500 kişiye bir eczane sınırlamasına takılacağından sıraya girmesi gerekecektir.Yani yasa bize “1 adet olan devir hakkını mesleği bırakırken harca ki kısıtlamaya tabi olmadan eczane açmaya devam edebilesin” diyor.
Peki bundan sonra Ali ne yapacak? Eczanesi gene umduğu gibi iş yapmazsa eczanesini farklı bir yere taşımayacak mı? Hayatının sonuna kadar orada mı kalmak zorunda kalacak?
-Hayır, Ali devir hakkı bulunan bir eczacıdan gene eczane devir alabilecek. Ali’nin bundan sonra yapabileceği tek eylem devir hakkı bulunan bir eczacıdan devir almak ve aynı ilçe içerisinde sınırsız nakil yapabilmek olacaktır. Unutmayın yazının başında ne demiştik.Kişinin 1 taşıma, 1 devir etme, sınırsız da devir alma hakkı vardır yalnız karşıdaki kişinin devir etme hakkı olması şartıyla
GENEL ÖZETLE
-Devlet, bu uygulamayla yeni açılacak ruhsatların önüne geçmeyi amaçlıyor. Piyasadaki mevcut ruhsatların kendi aralarında yapabilecekleri atraksiyonlar için açık bir kapı bıraktı. Yani kaba tabirle “Yeni eczane açılmasın da kendi aranızda ne yapıyorsanız yapın” mantığı hakim
-“Yeni yasanın etkilediği ve eczane açamayacağını sanan meslektaşlarımız” çok da üzülmesinler. Eczane açabilirler yalnız 1 adet taşıma ve 1 adet devir hakkını doldurmuş eczacıların durumu onlar için geçerli olacak.Yani devir eden bir eczacı bulmaları halinde sınırsız bir şekilde eczane devir alabilecekler.
-Bizi bekleyen en önemli sorun: DEVİR ÜCRETLERİ inanılmaz ölçüde artacak. Parası olanın eczane açabileceği parası olmayanın malesef bu yüksek devir ücretleri karşısında çaresiz kalacağı bir döneme giriyoruz
-Mevcut eczaneler çok değerlenecek.
GÜNCELLEME:
28 MART 2016 TARİHLİ ECZACILIK YÖNETMELİĞİNDE BİR HUSUSTA DEĞİŞİKLİĞE GİDİLMİŞTİR. YAPILAN DEĞİŞİKLİĞE GÖRE RESMİ DEVİR YOLUYLA YAPILAN DEVİR İŞLEMLERİNDE HERHANGİ BİR HAK KAYBI MEYDANA GELMEMEKTEDİR.
Mesele karışık ama umarım aklınızdaki sorulara bir nebze cevap olabilmişimdir.
Aklınıza takılan soruları sosyal medya hesaplarımdan ulaşarak sorabilirsiniz
Sağlıcakla kalın…
Ecz.Zekeriya LİKOS
Eczacilar.net Genel Yayın Yönetmeni
ecz.zekeriyalikos@gmail.com
facebook.com/zekeriyalikos
twitter.com/zekeriyalikos
instagram.com/zekeriyalikos
Bu varsayimlari yaparken yapi kullanim izninide göz önünde bulundurursak nasil bir tablo ortaya cikar? Teşekkürler.